Doodt het oogsten van kurk de boom?

Dus je denkt misschien geweldig, kurk is natuurlijk en zo, maar hoe zit het met de bomen? Het goede nieuws is dat het oogsten van kurk de boom op geen enkele manier beschadigt. Bij het oogsten van de kurk letten geschoolde arbeiders er goed op dat het levende deel van de boom niet wordt beschadigd. De kurkbomen worden niet gekapt, maar op een natuurvriendelijke manier wordt de buitenste schors van de boom af gehaald. 

Kurkbomen groeien in eerste instantie 25 jaar, waarna ze elke negen jaar kunnen worden geoogst. De totale levensduur van een boom kan oplopen tot maar liefst 300 jaar, waardoor de oogsters meer dan 1,5 ton kurk krijgen (40 kg – 60 kg per oogst, afhankelijk van de grootte van de boom).

De bomen zijn niet alleen regeneratief, maar hebben ook minimale middelen nodig om te groeien. Er zijn geen zaken als kunstmest, pesticiden of snoeien nodig. Hierdoor heeft de kurk een minimale ecologische voetafdruk in vergelijking met veel andere materialen. Als een kurkeik eenmaal van zijn bast is ontdaan, neemt het drie tot vijf keer meer CO2 op dan normaal om het regeneratieproces te ondersteunen. Daardoor is de productie van kurk zelfs CO2 negatief (wat dus positief is in dit geval).

Wijnkurken versus schroefdoppen

Aangezien wijnkurken ongeveer 2/3 van de totale kurk markt uitmaken, is het logisch om het gebruik ervan in wat meer detail te onderzoeken.

Het debat over de vraag of natuurlijke kurk of schroefdoppen het beste zijn voor het bewaren van wijn, is uitgebreid besproken in de wijnindustrie. Het debat spitst zich echter zelden toe op de milieu-impact of de stop, in plaats daarvan op de smaak en het behoud van de wijn.

Collectie van natuurlijke wijnkurken

Interessant is dat uit een onderzoek uit Oxford bleek dat kurk de beste optie is om wijn mee te verzegelen, maar niet vanwege duurzaamheid, smaak of geur. In plaats daarvan suggereerde de studie dat het het geluid van de kurk is dat de drank beter laat smaken.

Puur ecologisch gezien is de traditionele kurk een duidelijke winnaar. 

Hoe zit het met de ecosystemen rond kurkeikenbossen?

Een andere terechte zorg is de duurzaamheid van kurkeiken en hun impact op het ecosysteem eromheen. We zijn allemaal bekend met de verwoestende impact die oliepalmplantages hebben, het wegvagen van enorme regenwouden, het verdrijven van lokale mensen en dieren in het wild en het veroorzaken van ernstige klimaatproblemen.

Gelukkig verschillen kurkeikenplantages enorm van die van oliepalm. Kurkeikenbossen behoren tot de meest biodiverse omgevingen op aarde. Bedreigde soorten zoals de Iberische keizerarend, de Iberische lynx en het berberhert zijn allemaal afhankelijk van het ecosysteem dat mogelijk wordt gemaakt door kurkeiken.

De bossen bieden ook een thuis aan een groot aantal planten- en vogelsoorten, waaronder miljoenen trekvogels uit Noord-Europa.

“In kurkeiklandschappen kan de plantendiversiteit oplopen tot 135 soorten per vierkante meter, en veel van deze soorten hebben aromatische, culinaire of medicinale toepassingen.” Cork Screwed: Milieu- en economische gevolgen van de markt voor kurkstoppers, Wereld Natuur Fonds

Is kurk biologisch afbreekbaar?

Kurkmateriaal, in zijn natuurlijke vorm, is 100% natuurlijk en biologisch afbreekbaar. Als je je afvraagt of wijnkurken specifiek biologisch afbreekbaar zijn, is het antwoord iets ingewikkelder.

Het antwoord komt neer op welke additieven zijn toegevoegd om de kurk aan elkaar te binden. De meeste kurken die tegenwoordig worden verkocht, zijn gebonden met lijm en mogelijk met microplastics. Het goede nieuws is dat zelfs als jouw kurkproduct, niet 100% biologisch afbreekbaar is, er veel kurkrecyclingprogramma’s beschikbaar zijn.

En? Wat is de eindconclusie: is kurk duurzaam?

Kurk is een van de meest duurzame materialen die tegenwoordig verkrijgbaar zijn. Het feit dat er geen bomen worden geschaad bij het oogsten van kurk, evenals 100% biologisch afbreekbare eigenschappen, betekent dat de totale impact op het milieu minimaal is.

Koppel dit aan de 16 miljoen ton CO2 die door kurkbossen wordt bespaard om in de atmosfeer terecht te komen, en de voordelen voor het milieu worden nog duidelijker. Zelfs waar hybride kurkproducten niet volledig biologisch afbreekbaar zijn, helpt het brede scala aan recyclingopties om de impact op het milieu te minimaliseren.

Dus ja, kurk is zeer milieuvriendelijk. Shop jouw prikbord kurk, kurk op rol of kurkplaat!